 |
| Σωματίδια Γύρης |
Πυρετό εκ χόρτου αποκαλούμε τα συμπτώματα (παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος) που εμφανίζονται όταν εισπνέουμε την γύρη των φυτών, συγκεκριμένες εποχές του χρόνου.
Μήνες έξαρσης γυρεοφορίας:
- Γύρη Δέντρων: Μάρτιος-Απρίλιος
- Γρασίδια: Μάιος-Ιούλιος
- Αγριόχορτα: Ιούνιος-Αύγουστος
- Μύκητες: Σεπτέμβριος- Οκτώβριος
Όταν κάποιος που είναι αλλεργικός εισπνεύσει την γύρη, τότε προκαλείται μια αντίδραση στο εσωτερικό τοίχωμα της αναπνευστικής οδού, προκαλώντας οίδημα και φλεγμονή.
Η αλλεργική αντίδραση μπορεί να επηρεάσει την μύτη (ρινίτιδα), τα μάτια (επιπεφυκίτιδα), τον φάρυγγα, τα αυτιά και τους πνεύμονες.
Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα είναι αρκετά συχνή: 1 στους 4 εμφανίζουν συμπτώματα και από αυτούς οι 9 στους 10 έχουν αλλεργία στην γύρη των αγρωστωδών (γρασίδια). Κάποιοι έχουν αλλεργία και στα δέντρα και τα αγρωστώδη, με αποτέλεσμα τα συμπτώματά τους να διαρκούν περισσότερους μήνες τον χρόνο.
Ο πυρετός εκ χόρτου εμφανίζεται συνήθως στην παιδική ηλικία και επανεμφανίζεται την ίδια εποχή κάθε χρόνο. Σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα διαρκούν όλο τον χρόνο, και τότε αναφέρεται ως ετήσια αλλεργική ρινίτιδα. Τόσο η εποχική όσο και η ετήσια αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη αλλεργικού άσθματος. Άτομα ασθματικά, που δεν λαμβάνουν αγωγή για την αλλεργική ρινίτιδα, έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ασθματικής κρίσης κατά τις περιόδους γυρεοφορίας.
Γιατί ο Πυρετός εκ Χόρτου είναι εποχικός;
Τα φυτά απελευθερώνουν την γύρη κατά την περίοδο της ανάπτυξης τους και όχι όλο τον χρόνο. Η περίοδος αυτή είναι συγκεκριμένη κάθε χρόνο, όταν ο καιρός είναι ξηρός. Σε έντονες βροχοπτώσεις, επηρεάζεται η περίοδος γυρεοφορίας.
Από ειδικά κέντρα γίνεται η ημερήσια καταγραφή των επιπέδων της γύρης, η οποία χαρακτηρίζεται ως χαμηλή, μέτρια ή υψηλή.
Άτομα με έντονη αλλεργία μπορεί να εμφανίζουν συμπτώματα ακόμα και όταν τα επίπεδα γύρης είναι χαμηλά, ενώ σε υψηλά επίπεδα τα περισσότερα αλλεργικά άτομα θα εμφανίσουν συμπτώματα.
Τα συμπτώματα της εαρινής αλλεργική ρινίτιδας περιλαμβάνουν:
- Φαγούρα στην μύτη, τα αυτιά, τον φάρυγγα και τα μάτια
- Φτέρνισμα
- Υδαρής καταρροή από την μύτη ή και τα μάτια
- Ρινική συμφόρηση
- Κάποιοι άνθρωποι αλλεργικοί στην γύρη, παρουσιάζουν ενοχλήσεις από τον φάρυγγα όταν τρώνε ωμά φρούτα ή λαχανικά, όπως μήλα ή σέλινο. Αυτό οφείλεται σε μια διασταυρούμενη αντίδραση και καλείται σύνδρομο στοματικής αλλεργίας
- Η αλλεργική ρινίτιδα επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο, την συγκέντρωση και τις επιδόσεις στο σχολείο ή την δουλειά. Οι επιδόσεις στις εξετάσεις μπορεί να επηρεαστούν και ειδικά όταν γίνεται θεραπεία με αντιισταμινικά φάρμακα
- Άτομα με έντονη αλλεργία δεν μπορούν καν να βγουν από το σπίτι τους κατά την περίοδο της γυρεοφορίας.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας βασίζεται κυρίως στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων από τον ειδικό ΩΡΛ ιατρό. Σε μη εμφανείς ή επίμονες περιπτώσεις, τα δερματικά αλλεργικά τεστ δια νυγμού αποτελούν τον πιο αξιόπιστο τρόπο διάγνωσης.
Στα δερματικά τεστ τοποθετούμε μια σταγόνα με ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο πάνω στο δέρμα και με μια πολύ μικρή ακίδα το τσιμπάμε. Αν το άτομο είναι ευαισθητοποιημένο στο συγκεκριμένο αλλεργιογόνο, τότε απελευθερώνεται η χημική ουσία ισταμίνη και το σημείο του τσιμπήματος κοκκινίζει και πρήζεται ελαφρώς. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ πιθανό το άτομο αυτό να εμφανίσει συμπτώματα όταν εκτεθεί σε αυτό το αλλεργιογόνο.
Η διάγνωση μπορεί επίσης να γίνει και με ειδικές εξετάσεις αίματος, όταν δεν μπορούν να διενεργηθούν τα δερματικά: σε άτομα με έκζεμα ή πολύ ευαίσθητο δέρμα, ή σε άτομα που δεν μπορούν να διακόψουν την θεραπεία με τα αντιισταμινικά. Γενικά τα αιματολογικά τεστ είναι λιγότερο ευαίσθητα από τα δερματικά. Πάντα τα αποτελέσματα των εξετάσεων θα πρέπει να αξιολογούνται σε συνδυασμό και με την κλινική εικόνα.
Θεραπεία
1. Αποφυγή της έκθεσης στην γύρη
- Παρακολουθείτε τα δελτία γυρεοφορίας
- Αποφύγετε τις βόλτες στην εξοχή σε υψηλή γυρεοφορία
- Όταν οδηγείτε έχετε κλειστά τα παράθυρα και χρησιμοποιείται αντιαλλεργικά φίλτρα εξαερισμού
- Αποφύγετε να είστε έξω νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα όπου τα επίπεδα γύρης είναι υψηλά
- Έχετε τα παράθυρα του σπιτιού κλειστά το πρωί και το απόγευμα
- Έχετε τα μαξιλάρι κάτω από τα σκεπάσματα
- Φοράτε γυαλιά όταν είστε έξω
- Πλένετε καλά τα χέρια και το πρόσωπό σας, και αλλάζετε τα ρούχα σας όταν γυρίζετε σπίτι
- Μπορείτε να επαλείψετε μικρή ποσότητα βαζελίνης γύρω από τα μάτια και την μύτη σας. Η βαζελίνη παγιδεύει την γύρη
- Χρησιμοποιείτε ρινικά φίλτρα
- Κάνετε συχνά ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό.
2. Φάρμακα
Πολλά από τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας αντιμετωπίζονται με την χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων, όπως είναι τα ρινικά σπρέι με κορτιζόνη, τα αντιισταμινικά και τα κολλύρια.
Η χρήση φυσιολογικού ορού βοηθάει στο να καθαρίζει το εσωτερικό της μύτης από υπολείμματα γύρης, και θα πρέπει να χρησιμοποιείται πριν την εφαρμογή των άλλων σπρέι.
Φαρμακευτικά σκευάσματα
- Σπρέι κορτιζονούχα: είναι τα πιο αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αλλεργική ρινίτιδας, ακόμα και των οφθαλμικών. Μπορούν να συνδυαστούν με κάποιο κολλύριο ή αντιισταμινικό.
- Κολλύρια για τα συμπτώματα από τους οφθαλμούς
- Αντιισταμινικά (για την φαγούρα και την καταρροή).
Τα ρινικά αποσυμφορητικά (π.χ Otrivin, Ronal, Dexarhinaspray) πρέπει να χρησιμοποιούνται για λίγες μέρες μόνο και ΟΧΙ συστηματικά, γιατί προκαλούν φαρμακευτική ρινίτιδα και μόνιμη ρινική συμφόρηση.
Τα κορτιζονούχα σπρέι δρουν καλύτερα όταν χρησιμοποιούνται έγκαιρα πριν την έναρξη των συμπτωμάτων, και συστηματικά. Είναι γενικά ασφαλή κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό, όπου θα πρέπει να αποφεύγονται τα αντιισταμινικά.
Η σωστή χρήση των ρινικών σπρέι και σταγόνων είναι σημαντική για να έχουμε το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
 |
| Σωστή χρήση ρινικών σπρέι και σταγόνων |
Τα αντιισταμινικά βοηθούν στην μείωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας αλλά όχι τόσο στην ρινική συμφόρηση. Κυκλοφορούν σε χάπια, σιρόπι, ρινικό σπρέι ή κολλύριο, για παιδιά και ενήλικες. Τα νεότερα αντιισταμινικά δεν προκαλούν συμπτώματα καταστολής όπως υπνηλία, ξηρότητα του στόματος, μειωμένη εγρήγορση.
Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να συνταγογραφηθούν από τον θεράποντα ιατρό και χάπια κορτιζόνης για βραχύ χρονικό διάστημα.
Όταν συνυπάρχει και αλλεργικό βρογχικό άσθμα, η χρήση αντιλευκοτριενίων (Singulair), μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων.
Άλλες θεραπείες όπως π.χ. ομοιοπαθητική, φυτικές συνταγές και εναλλακτικές αγωγές (βελονισμός) δεν έχουν τεκμηριωθεί με μελέτες.
3. Ειδική Ανοσοθεραπεία
Σε ασθενείς με έντονα συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς με την φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να εφαρμοστεί ειδική ανοσοθεραπεία. Η ανοσοθερπεία απευαισθητοποιεί το άτομο έναντι σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα, κι έτσι μειώνει τα συμπτώματα. Η εφαρμογή γίνεται με υποδόριες ενέσεις ή σταγόνες κάτω από την γλώσσα, διαρκεί 3-5 χρόνια, και υπάρχει μεγάλο ποσοστό εξάλειψης των συμπτωμάτων καθώς και μείωσης της εμφάνισης βρογχικού άσθματος.
Παρακολούθηση ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα
Ο ετήσιος έλεγχος των ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα είναι απαραίτητος για την εξέλιξη της νόσου. Η έγκαιρη έναρξη αγωγής πριν την περίοδο της υψηλής γυρεοφορίας, είναι σημαντική για την μείωση της έντασης των συμπτωμάτων.
Αναφορά
British Association of Otolaryngology Head & Neck Surgery
