Κακώσεις του προσώπου στα παιδιά ~ Κεφάλας Φίλιππος {Ω.Ρ.Λ.}

Τι είναι τα τραύματα του προσώπου;

Οποιοδήποτε τραύμα στην περιοχή του προσωπικού κρανίου αναφέρεται σαν κάκωση του προσώπου ή γναθοπροσωπική κάκωση. Ένας τέτοιος τραυματισμός μπορεί να περιλαμβάνει το δέρμα του προσώπου, τα υποκείμενα οστά, την μύτη και τους παραρρίνιους κόλπους, τον τράχηλο, τον οφθαλμό, τα δόντια και την γνάθο ή και την στοματική κοιλότητα.

Οίδημα (πρήξιμο), εκχύμωση (μελανιά) στην περιοχή του τραυματισμού ή γύρω από τα μάτια, αιμορραγία από την μύτη, το στόμα ή το αυτί, μούδιασμα του προσώπου, ακανόνιστη κίνηση της γνάθου, ανοικτό τραύμα του δέρματος του προσώπου, αποτελούν μερικά από τα σημάδια μιας γναθοπροσωπικής κάκωσης.

Το 5% περίπου του παιδικού πληθυσμού έχει υποστεί κάποια κάκωση στην περιοχή του προσώπου. Στα παιδιά κάτω των 3 ετών η πιο συχνή αιτία είναι οι πτώσεις, ενώ στα μεγαλύτερα παιδιά τα τροχαία ατυχήματα ευθύνονται για την πλειονότητα τέτοιων τραυματισμών. Η χρήση της ζώνης ασφαλείας και των ειδικών παιδικών καθισμάτων, και η σωστή οδηγική συμπεριφορά μπορούν να μειώσουν σημαντικά αυτόν τον κίνδυνο.

Άλλες δραστηριότητες των παιδιών που τα εκθέτουν σε αυξημένο κίνδυνο για τραυματισμό του προσώπου είναι τα διάφορα αθλήματα στα οποία έρχονται σε επαφή με άλλα παιδιά, το ποδήλατο και η γυμναστική. Όλες αυτές οι δραστηριότητες θα πρέπει να γίνονται υπό την σωστή επίβλεψη, την σωστή διαπαιδαγώγηση του παιδιού και την λήψη προστατευτικών μέτρων, όπως κράνος για την ποδηλασία, προστατευτικά ρούχα κτλ.

Κάθε τραυματισμός στο πρόσωπο ενός παιδιού απαιτεί άμεση και ειδική προσοχή και αντιμετώπιση, καθώς μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την μελλοντική του ανάπτυξη.

Γι' αυτό και οι γονείς θα πρέπει να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού μέχρι το παιδί να αναρρώσει πλήρως.

Γιατί μια κάκωση του προσώπου είναι διαφορετική στα παιδιά απ' ότι στους ενήλικες;
Μια κάκωση στην περιοχή του προσώπου μπορεί να κυμαίνεται από ένα μικρό θλαστικό τραύμα μέχρι μια μόνιμη δυσμορφία που θα ακολουθεί το παιδί σε όλη του τη ζωή. Το πρόσωπο παίζει κυρίαρχο ρόλο στην επικοινωνία μας με τους άλλους, γι' αυτό και είναι σημαντικό να έχουμε πάντα το καλύτερο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Τα τραύματα του προσώπου στα παιδιά διαφέρουν από αυτά των ενηλίκων διότι το προσωπικό κρανίο των παιδιών δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί πλήρως.

Επομένως μια τέτοια κάκωση μπορεί, είτε να καθυστερήσει την σωστή ανάπτυξη του προσώπου του παιδιού, ή να προκαλέσει κάποια επιπλοκή στο μέλλον. Δύσκολα περιστατικά απαιτούν ειδικό ιατρό ή ομάδων ιατρών ώστε η αποκατάσταση να "αναπτυχθεί μαζί με το παιδί".

Τύποι κακώσεων του προσώπου
Οι νέες τεχνολογικές εφαρμογές όπως ο τρισδιάστατος αξονικός τομογράφος έχουν βοηθήσει κατά πολύ στην σωστότερη εκτίμηση και αντιμετώπιση των κακώσεων στην περιοχή του προσώπου. Υπάρχουν κακώσεις του προσώπου, όπως τα κατάγματα των οστών που χρήζουν άμεσης χειρουργικής αποκατάστασης για την σωστή επούλωση τους, ενώ σε άλλες περιπτώσεις περιμένουμε την υποχώρηση π.χ ενός οιδήματος πριν να επέμβουμε.
Ωστόσο έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση, η παρακολούθηση του παιδιού κρίνεται απαραίτητη για κάποιο χρονικό διάστημα.

Κακώσεις μαλακών μορίων

Κοψίματα ή ανοιχτά τραύματα συμβαίνουν συχνά στην περιοχή του προσώπου. Εκτός από την συρραφή τους ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να ελέγξει τυχόν συμμετοχή στο τραύμα κάποιου νεύρου, σιαλογόνου αδένα ή εκφορητικού πόρου. Σε μικρά παιδιά που είναι ανήσυχα, κάποιες φορές απαιτείται μερική καταστολή ή γενική νάρκωση για να μπορούμε να έχουμε την καλύτερη αποκατάσταση του τραύματος.

!!! Όλες οι κακώσεις στην περιοχή του τραχήλου θα πρέπει να εξετάζονται από Ωτορινολαρυγγολόγο. Ακόμα και μικρά θλαστικά τραύματα στην περιοχή αυτή μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στα ζωτικής σημασίας υποκείμενα όργανα όπως είναι ο λάρυγγας, τα μεγάλα αγγεία και ο οισοφάγος.

Κακώσεις των οστών

Τα κατάγματα στην περιοχή του προσώπου αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως και σε άλλες περιοχές του σώματος. Κάποια από αυτά αντιμετωπίζονται συντηρητικά, ενώ άλλα απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση. Αυτό θα εξαρτηθεί από την τοποθεσία του κατάγματος, την σοβαρότητά του, την ηλικία και την γενική κατάσταση του παιδιού. Είναι σημαντικό κατά την αποκατάσταση αυτών των κακώσεων να επηρεαστεί όσο το δυνατόν λιγότερο η εξωτερική εμφάνιση του παιδιού.

!!! Οι κακώσεις της μύτης είναι από τις πιο συχνές στα παιδιά. Σε παιδιά μικρότερα των 6 ετών σπάνια παρατηρούνται κατάγματα, λόγω του ότι ο σκελετός της μύτης σε αυτήν την ηλικία είναι ακόμα αρκετά ελαστικός. Συνήθως παρουσιάζεται έντονο πρήξιμο της μύτης, εκχύμωση (μελανιά) και ρινορραγία. Ωστόσο μια κάκωση της μύτης σε μικρά παιδιά, ακόμα κι αν φαίνεται επιφανειακή πάντα θα πρέπει να εξετάζεται από Ωτορινολαρυγγολόγο για τον αποκλεισμό τραυματισμού του ρινικού διαφράγματος και σχηματισμού αιματώματος στο εσωτερικό της μύτης.Είναι δε, μια κατάσταση που αντιμετωπίζεται χειρουργικά, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη παραμόρφωση της μύτης και του προσώπου του παιδιού.

Κακώσεις των δοντιών και των γύρω δομών

Μεμονωμένες κακώσεις των δοντιών είναι αρκετά συχνές και χρειάζονται αντιμετώπιση από ειδικό Οδοντίατρο. Αν ένα παιδί χτυπήσει στα δόντια ή τις γύρω δομές θα πρέπει να ληφθούν κάποια άμεσα μέτρα:

Αν το δόντι βγει ολόκληρο, βάλτε το σε αλατόνερο ή γάλα. Όσο πιο γρήγορα ξαναμπεί το δόντι στην θέση του τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να σωθεί. Γι' αυτό θα πρέπει να επισκεφθείτε τον Οδοντίατρο το συντομότερο δυνατόν.
Ποτέ μην προσπαθήσετε να τραβήξετε ένα τραυματισμένο δόντι που κουνιέται, γιατί έτσι μειώνετε τις πιθανότητες να σωθεί κατά την επανατοποθέτησή του.

!!! Τραύματα στην στοματική κοιλότητα ή την γλώσσα, συνήθως είναι επιφανειακά και επουλώνονται μόνα τους λόγω της πλούσιας αιμάτωσης της περιοχής. Βαθύτερα τραύματα θα πρέπει να συρράπτονται. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η περιοχή των χειλιών, όπου θα πρέπει να γίνει προσεκτική αποκατάσταση για την αποφυγή δυσμορφίας.